Wat is een ETF? ETF staat voor Exchange Traded Fund. Een ETF wordt ook wel een index tracker of een passief fonds genoemd. Simpel uitgelegd is een ETF een product dat een index zo goed mogelijk kopieert. De index is een mandje van verschillende aandelen, obligaties of grondstoffen die een bepaalde markt weerspiegelen. Dit kan bijvoorbeeld de AEX-index voor Nederlandse aandelen of de S&P 500-index met Amerikaanse aandelen zijn. Maar ook indexen van bepaalde bedrijfssectoren of thema’s.
In dit blog leggen we uit wat een ETF is en hoe je een ETF kiest. Verder kun je lezen wat de voordelen van beleggen in ETF’s zijn, wat de risico's zijn, hoe een ETF werkt en waar je op moet letten bij het kiezen van een ETF.
Rendement van ETF’s
Een ETF heeft als doel om het rendement van de onderliggende index zo dicht mogelijk te benaderen. Omdat de ETF de index kopieert, is het rendement vrijwel gelijk. Met uitzondering van de kosten. Als een index met 5% stijgt, dan zou de ETF op deze index vrijwel hetzelfde rendement moeten behalen. Meestal zijn de kosten van een ETF laag, omdat het niet veel werk is om de index te volgen.
Wat is ETF Beleggen?
Met ETF beleggen kun je met een transactie in een hele index investeren. Daardoor beleg je automatisch goed gespreid over verschillende bedrijven. Met ETF beleggen is het heel gemakkelijk om te beleggen in de grootste bedrijven van een specifiek land of in bepaalde sectoren of thema’s. Als je deze aandelen individueel wilt kopen, komen er veel transactiekosten bij kijken. Maar met een ETF krijg je voor maar een transactie al een positie in een gehele index.
Verder is ETF beleggen heel erg geschikt voor particuliere beleggers die met relatief weinig vermogen een portefeuille willen opbouwen met veel spreiding. Ook zijn ETF’s interessant voor passieve beleggers. Niet iedereen heeft de tijd of de interesse om constant bezig te zijn met de aandelenmarkt. Door te beleggen in ETF’s is het niet nodig om veel aandacht te besteden aan de aandelenmarkt en kan je dus met weinig moeite een mooi rendement behalen.
De voordelen van beleggen in ETF’s
Spreiding
Zoals hierboven al kort vermeld, kun je met ETF’s relatief makkelijk je beleggingen spreiden. Bij beleggen loop je altijd risico, maar door te spreiden kan je dit risico beperken. Met een goede spreiding kun je namelijk verliezen op bepaalde aandelen goed maken met de winsten op andere aandelen. Omdat de markt over een lange termijn gemiddeld stijgt, betekent dit dat je uiteindelijk winst kunt maken zonder een al te groot risico te lopen.
Lage kosten
Een ander voordeel is dat ETF’s relatief lage kosten hebben in vergelijking met beleggingsfondsen of vermogensbeheer. Kosten zo laag mogelijk houden is erg belangrijk bij beleggen. Als de kosten hoog zijn gaat dit ten koste van je rendement. De kosten zijn lager omdat de meeste ETF’s passief beheerd worden. Bij beleggingsfondsen zijn analisten actief bezig met de juiste portefeuille samenstellen, uiteraard betaal je voor het werk van deze analisten. Vermogensbeheerders betaal je ook voor de samenstelling van je portefeuille. Bij beleggen in ETF’s heb je deze kosten niet.
Voor kleine budgetten
Als je graag wil gaan beleggen maar hiervoor niet al te veel geld opzij kan zetten zijn ETF’s ideaal. Individuele aandelen van grote bedrijven op de Nederlandse beurs als Adyen (€2.015) en ASML (€580) hebben vaak een hoge prijs. Een ETF van de gehele AEX kan je kopen voor €72. Met een klein budget is het dus al mogelijk om goed gespreid te beleggen dankzij ETF’s.
Transparantie
Beleggen in ETF’s is transparant. Op de website van de aanbieders, die je later in dit blog kunt vinden, is het mogelijk om per ETF precies te zien waar je in belegt. Op deze manier kun je zelf bepalen waar je in investeert. Zo voorkom je dus dat je bijvoorbeeld investeert in vervuilende bedrijven of bedrijven die zich schuldig maken aan kinderarbeid.
Flexibiliteit
De flexibiliteit bij het handelen in ETF’s is groot. Bij ETF’s is het mogelijk om op ieder moment van de dag erin of eruit te stappen. Op die manier kan de belegger in ETF direct inspelen op gebeurtenissen op de financiële markten.
Lijst met etf’s
Online zijn er meerdere lijsten met ETF’s te vinden die je kunt filteren op allerlei zaken. Een voorbeeld is ETFDB, op Morningstar kun je ook veel informatie vinden. Verder heb je ook nog de websites van de bedrijven die de ETF’s samenstellen zoals: Vanguard, iShares, VanEck en Xtrackers. Op de meeste van deze websites kun je filter op regio, sector, ESG score en nog veel meer. Je kunt ook googlen op ‘ETF’ met daarna de sector waar je graag in wilt beleggen
Het is belangrijk om een ETF te kiezen dat past bij je doel, plan en strategie. Je kunt doelen stellen door na te denken over de toekomst. Als je bijvoorbeeld eerder met pensioen wilt, heb je een bepaald bedrag nodig per jaar. Bedenk hoeveel geld je nodig hebt en stel op basis hiervan een plan op. Bij dit plan hoort een strategie en bij deze strategie kies je beleggingen uit.
Samenstelling van een ETF
Het belangrijkste doel van een ETF is om het rendement van de index te behalen. De manager van de ETF repliceert het indexmandje. Dat kan hij doen door het mandje exact te kopiëren of door de kenmerken van het mandje te benaderen zonder alle aandelen te kopen.
De eerste methode noemen we Fysieke replicatie. Hierbij worden 1 op 1 de aandelen gekocht van de index volgens dezelfde weging. Hierbij wordt de onderliggende waarde gekocht en in portefeuille gehouden. Bij fysieke replicatie is geen sprake van tegenpartij risico.
De tweede manier is Synthetische replicatie. Bij synthetische ETF’s wordt er met swaps en allerlei verschillende derivaten geprobeerd dezelfde resultaten te behalen. Het fonds bezit geen effecten. Er is een afspraak tussen een financiële instelling en het fonds. Het tegenpartijrisico is in dit geval dat deze partij niet aan de verplichtingen richting de uitgever van de ETF voldoen. Het voordeel is dat er minder kans op dividend lekkage is.
Duurzame ETF
Een belangrijk thema waar wij veel waarde aan hechten is duurzaamheid. De laatste jaren komen er steeds meer duurzame ETF's op de markt. Deze ETF's volgen een index waar bedrijven met een schadelijk product zijn uitgesloten. Zoals wapens, tabak, ketelkool en dergelijke. Andere ETF's volgen een best in class index waarin alleen de bedrijven met een bovengemiddelde ESG score zijn opgenomen. Tenslotte komen er steeds meer ETF's die een gebaseerd zijn op een mandje met een impact doelstelling: schone energie, bevorderen van diversiteit, fintech of betere gezondheidzorg. Op bijvoorbeeld Morningstar kun je de ESG score vinden van ETF’s. Hiermee kun ook jij zorgen dat er alleen geïnvesteerd wordt in bedrijven die ook hun best doen voor een betere wereld.
Wat zijn de risico’s van ETF beleggen
ETF beleggen brengt ook risico’s met zich mee. Over het algemeen zijn de risico’s wel laag. Desondanks is het belangrijk dat je risico’s van ETF’s goed begrijpt voordat je besluit erin te gaan beleggen. Belangrijke risico’s om rekening mee te houden zijn:
Koersrisico
De koers van de ETF kan dalen als de waarde van beleggingen in de ETF’s dalen. Voorbeeld: als de AEX daalt, dan daalt de ETF die de AEX volgt ook.
Valutarisico
ETF’s kunnen ook indices volgen die in een buitenlandse valuta staan genoteerd. Je loopt dan het valutarisico, als er koersschommelingen optreden in deze valuta.
Fiscaal risico
Sommige landen leggen dividendbelasting op. Het kan voorkomen dat die belasting niet kunt terugvorderen en zo een deel van het dividend kwijtraakt. We noemen dit dividendlekkage.
Liquiditeitsrisico
Bij liquiditeitsrisico kijken we vooral naar de hoogte van de bied/laat spread. Een lage liquiditeit van een ETF zorgt voor een minder gunstige transactieprijs en kan voor relatief hoge kosten zorgen bij het in- en uitstappen. Je ziet deze kosten niet direct op je afschrift, maar leiden wel tot minder vermogensgroei.
Geografisch en sector-risico
Als je belegt in een ETF die alleen in een bepaalde regio of sector zit, dan is de waarde van de ETF gevoelig voor negatieve ontwikkelingen in deze bepaalde regio of sector.
Afwijking van de index
Het is nooit gegarandeerd dat de koers van de ETF de desbetreffende index punctueel volgt. Koersen kunnen afwijken door een liquiditeitsgebrek of slecht portefeuillebeheer.
Tegenpartijrisico
Een ETF kan een index op twee manieren volgen, via fysieke replicatie en synthetische replicatie. Bij fysieke replicatie worden de stukken vaak uitgeleend. Je loopt dan het risico dat de lener de stukken niet terug levert, terwijl de koers net sterk gestegen is. Bij synthetische replicatie loop je het risico dat de tegenpartij van de derivaten de verplichtingen niet nakomt. Beide situaties komen bijna nooit voor en de tegenpartijen moeten een margin bedrag afstorten om eventuele verliezen op te vangen.
ETF’s versus Beleggingsfondsen
Over het algemeen lijkt een ETF veel op een beleggingsfonds. In beide gevallen wordt een mandje aandelen of andere onderliggende waarden gekocht. Het verschil tussen een ETF en een beleggingsfonds is vooral het beheer ervan. Bij een beleggingsfonds is er meestal sprake van actief beheer door een fondsmanager. Deze fondsmanager beheert een beleggingsfonds en analyseert de onderliggende producten en probeert met een actieve keuzes een hoger resultaat te halen dan de benchmark. Om deze reden vinden er dan ook vaker aankopen en verkopen plaats binnen een beleggingsfonds.
Bij een ETF probeert de beheerder niet de markt te verslaan, maar wordt de index zo goed mogelijk gevolgd. Dit vraagt minder research en minder transacties, waardoor de kosten veel lager zijn.
Verder is een ETF kun je op ieder moment van de dag handelen in ETF’s tegen een bied- en laatprijs. Beleggingsfondsen zijn in het algemeen maar een keer per dag verhandelbaar tegen de Netto Asset Value (NAV). Dat is de waarde van de onderliggende aandelen in het mandje.
Kosten ETF beleggen
Voor het management van de ETF worden beheerkosten gerekend. We noemen dit de Total Expense Ratio (TER) en deze worden weergegeven in een percentage. Een ETF is een zogenaamd passief beheert product, vanwege dit feit zijn de beheerskosten laag. De beheerskosten liggen meestal tussen de 0,1% en 0,6% per jaar.
Daarnaast betaal je transactiekosten bij het aan- en verkopen van ETF’s. Iedere bank of broker hanteert daarbij een eigen tarief. De laatste jaren zijn deze tarieven scherp gedaald. Bij sommige brokers kun je onder bepaalde voorwaarden tegenwoordig zelfs gratis handelen. Verder heb je de bied- laat prijs verschillen bij het uitvoeren van transacties.
Hoe koop en verkoop je een ETF
ETF’s kunnen gewoon verhandeld worden via de beurs. Dit werkt hetzelfde als het aan- en verkopen van individuele aandelen. Het voordeel van een ETF is dat je gelijk een heel mandje met aandelen koopt van een bepaalde index, bedrijfstak of thema. De meeste brokers bieden een selectie van ETF’s aan. Check dus of de ETF met jouw voorkeur ook beschikbaar is bij jouw broker. Is dit niet het geval? Bij sommige brokers kun je een aanvraag doen om de ETF toe te laten voegen. Wees je er wel bewust van dat in dit geval het vaak om ETF’s gaat waar weinig in gehandeld wordt. Hierdoor kan het lastiger of minder voordelig zijn om deze ETF te kopen of verkopen. Je kunt er ook voor kiezen om op zoek te gaan naar een andere ETF.
